لیگامان‌های زانو

لیگامان‌ (Ligament) یا رباط‌ها‌ نوارهایی با بافت بسیار محکم هستند که دو استخوان را از اطراف به هم متصل می‌نمایند. زانو دارای دو دسته لیگامان اصلی است که دسته اول شامل لیگامان‌های کُلَترال (Collateral ligament) یا جانبی می‌شود که شامل لیگامان جانبی داخلی (MCL (Medial collateral ligament و جانبی خارجی LCL (Lateral collateral ligament) است که در دو طرف زانو قرار دارند و دسته دوم شامل لیگامان‌های کروشیت (cruciate ligament) یا صلیبی هستند که شامل لیگامان ضربدری قدامی (ACL (Anterior cruciate ligament و ضربدری خلفی (PCL (Posterior cruciate ligament می‌باشد.

دسته اول:

آسیب لیگامان‌های کُلَترال

لیگامان‌های جانبی شامل MCL و LCL به ترتیب در کناره‌های داخلی و خارجی زانو قرار دارند و ثبات جانبی زانو را فراهم می‌آورند، ضربه مستقیم به قسمت داخلی یا خارجی ران و زانو و همچنین چرخش تنه بر روی زانوی خم شده که بیشتر در ورزشکاران رخ می‌دهد موجب آسیب به این لیگامان‌ها می‌شود.

در کشیدگی خفیف این لیگامان‌ها درد و تورم در کناره‌های زانو احساس می‌شود، در موارد پارگی شدید، زانو بی ثبات شده و معمولا خونریزی داخلی رخ می‌دهد و پوست ناحیه اتصال این لیگامان کبود خواهد شد. درمان بر اساس شرایط بیمار ممکن است درمان جراحی یا غیر جراحی باشد. در درمان غیر جراحی جهت محافظت از زانو در مقابل نیروهای طرفی می‌توان از زانوبندهای مخصوص استفاده نمود.

شرکت طب و صنعت برای درمان این آسیب اقدام به طراحی و تولید زانوبندهای مناسب نموده است؛

1- زانوبندهای مفصل دار:

این ارتوز مانع حرکت طبیعی زانو نخواهد شد و فقط با ایجاد ثبات جانبی مفصل، نیروهای مخرب را کاهش می‌دهد. این زانوبند در 2 مدل نئوپرنی (کد 45120) و کشی (40200) عرضه می‌گردد که نوع نئوپرنی آن از استحکام بیشتری برخوردار است.

2- ثابت کننده زانو (کد 43100):

در مواردی که رباط دچار پارگی شدید شده باشد و یا پس از جراحی استفاده از گچ بلند پا ضروری است، در صورتی که مشکلات گچ گیری مانند سنگینی گچ، حساسیت پوستی بیمار و مشکل در استحمام وجود داشته باشد می‌توان از ثابت کننده زانو استفاده نمود.

همچنین این محصول به صورت تک سایز (کد 46300) نیز تولید شده است که سهولت در استفاده و نصب سریع بر روی پای فرد از ویژگی‌های آن نسبت به دیگر محصول مشابه می‌باشد.

این وسیله سبک، ضد حساسیت، ضد تعرق و قابل باز شدن برای حمام کردن بیمار بوده و زانو را در حالت کاملا باز ثابت نگه می‌دارد.

دسته دوم:

آسیب لیگامان‌های صلیبی

لیگامان‌های صلیبی در مرکز مفصل زانو به صورت ضربدری قرار گرفته‌اند. لیگامان ACL از قسمت فوقانی خلفیِ استخوان ران به قسمت قدامی درشت نی متصل می‌شود و لیگامان PCL از جلوی استخوان ران به خلف درشت نی کشیده شده است، این دو لیگامان مانع از سر خوردن و گسستگی زانو می‌شوند. حرکات ناگهانی و تغییر وضعیت تنه بر روی زانو و ضربه مستقیم به زانو سبب پارگی این لیگامان‌ها خواهد شد. به هنگام پارگی یک صدای ناگهانی مانند پاره شدن چیزی در زانو احساس می‌شود و مفصل زانو بی ثبات می‌گردد، سپس درد، تورم، کاهش دامنه حرکتی و همچنین تجمع خون در داخل مفصل رخ می‌دهد، اگر درمان انجام نگیرد و فرد همچنان به فعالیت سنگین ادامه دهد به علت ناپایداری زانو دیگر بافت‌های زانو به خصوص منیسک‌ها در معرض جدی آسیب قرار می‌گیرند.

انتخاب درمان جراحی یا غیر جراحی پارگی لیگامان‌های صلیبی بستگی به عواملی مانند شدت آسیب، سن و شغل بیمار دارد. در مواردی که تشخیص پزشک بر درمان غیر جراحی است، محافظت از زانو جهت ترمیم بافت از طریق زانوبندهای طبی انجام خوهد گرفت.

شرکت طب و صنعت برای درمان آسیب‌هایی که منجر به پارگی کامل لیگامان نشده باشد و همچنین برای کمک به درمان پس از جراحی، اقدام به طراحی و تولید زانوبندهای مناسب نموده است؛

1- زانوبند توانبخشی با مفصل مدرج (کد 40100):

در آسیب لیگامان‌های صلیبی، محدود نمودن حرکت مفصل زانو در انتهای دامنه حرکتی، حائز اهمیت می‌باشد. این ارتوز با داشتن مفصل مدرج که قابلیت ثابت کردن زانو در زاویه مطلوب را دارد از وارد آمدن نیروهای مخرب به لیگامان‌های صلیبی جلوگیری کرده و در صورتی که پارگی‌ها کامل نباشد و لیگامان دچار کشیدگی شده باشد، امکان ترمیم را  فراهم می‌آورد.

2- زانوبند نئوپرن چهارفنره:

این ارتوز با ساختاری محکم و با ثبات از انجام حرکات سنگین که ممکن است سبب آسیب مجدد به بافت شود جلوگیری می‌نماید، ساختار مخروطی این ارتوز که مطابق با حجم عضلانی اطراف زانو است سبب شده که پوشیدن این ارتوز احساس بسیار راحتی را برای بیماران فراهم آورد. این زانوبند در 2 مدل ساده یا سیلندری (کد 41100) و قابل تنظیم (41500) تولید می‌شود. افرادی که دارای درد و تورم شدید در ناحیه قوزک پا هستند و قادر به پوشیدن مدل ساده نمی‌باشند می‌توانند از زانوبند نئوپرن چهارفنره قابل تنظیم استفاده نمایند.

در موارد خاص بنابر تشخیص پزشک می‌توان از زانوبندهای مفصل‌دار با مفصل چند محوره (کد 45120) و (کد 40200) و یا ثابت کننده زانو (کد 43100) و (کد 46300) نیز استفاده نمود.